แม่น้ำแซน สะอาดพอให้คนลงไปว่ายน้ำได้ไหม?

แม่น้ำแซน เป็นหนึ่งในสถานที่สำคัญมหกรรมกีฬาโอลิมปิก 2024 เนื่องจากพิธีเปิด ที่กรุงปารีสจะถูกจัดขึ้นบริเวณแม่น้ำ และมีขบวนพาเหรดบนเรือ นอกจากนี้ แม่น้ำแซนยังเป็นสถานที่แข่งขันว่ายน้ำมาราธอน และ ไตรกีฬา แต่ทว่า ความสะอาด หรือระดับมลพิษของแม่น้ำ ยังคงน่ากังวลสำหรับการแข่งขันกีฬาทางน้ำอยู่ไม่น้อย

ความสำคัญของแม่น้ำแซนในกีฬาโอลิมปิกเป็นอย่างไร สถานการณ์ของแม่น้ำในโอลิมปิก 2024 ในตอนนี้มีความคืบหน้าอย่างไร และท้ายที่สุดกีฬาต่าง ๆ ที่จัดขึ้นในสถานที่แห่งนี้จะถูกยกเลิกหรือไม่ ติดตามไปพร้อมกันกับ Main Stand

แม่น้ำแซนมีบทบาทสำคัญ เนื่องจากกิจกรรมทางสังคมต่าง ๆ ล้วนเกิดขึ้นในแม่น้ำแห่งนี้ การคมนาคมขนส่ง การค้าขายที่ขยายเขตแดนไปยังต่างประเทศ เป็นหนึ่งในเครือข่ายสำคัญ เส้นทางที่เชื่อมจากยุโรปเหนือกับเกาะอังกฤษ

ในส่วนของการแข่งขันกีฬา เมืองหลวงของประเทศฝรั่งเศส อย่างกรุงปารีส เคยได้รับโอกาสเป็นเจ้าภาพการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกในปี 1900 ซึ่งในขณะนั้น แม่น้ำแซนก็ถูกใช้ในการแข่งขันว่ายน้ำ เรือพาย และโปโลน้ำ ก่อนจะยกเลิกการให้ประชาชนลงว่ายน้ำในแม่น้ำแห่งนี้ในปี 1923

แต่ในปี 2018 เริ่มมีการพยายามทำความสะอาดแม่น้ำแซน โดยเจ้าหน้าที่ท้องถิ่นได้บอกกล่าวกับประชาชนว่า ประชาชนจะสามารถใช้ประโยชน์จากแม่น้ำอีกครั้ง ในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของมรดกที่ตกทอดมาจากการแข่งขันโอลิมปิกในปี 1900 ซึ่งกรุงปารีส จะได้รับหน้าที่จัดการแข่งขันอีกครั้งหลังผ่านไปกว่า 100 ปี

ทำให้ทางการของฝรั่งเศส ได้ทำการลงทุนมูลค่าถึง 1.55 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือกว่า 5.5 หมื่นล้านบาท เพื่อทำความสะอาด ปรับโครงสร้างโรงงานบำบัดน้ำเสีย และวางแผนปรับโครงสร้างป้องกันความไม่แน่นอนต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นกับแม่น้ำในอนาคต อีกทั้งในการแข่งขันโอลิมปิก 2024 แม่น้ำเซน เป็นหนึ่งในสถานที่สำคัญที่จะถูกใช้ทั้งในพิธีเปิด และการแข่งขันทางน้ำ อย่างการว่ายน้ำมาราธอนและไตรกีฬา

อย่างไรก็ดี ด้วยข้อจำกัดด้านสภาพอากาศ ทำให้การควบคุมคุณภาพน้ำในแม่น้ำเป็นไปได้ยาก การว่ายน้ำในฤดูร้อนนั้นแทบจะเป็นไปไม่ได้เลย โดยผู้คนในพื้นที่ต่างให้ความเห้นไปในทิศทางเดียวกัน ว่าแม่น้ำแห่งนี้ไม่พร้อมสำหรับการว่ายน้ำ

ด้วยภาวะที่ฝนตกหนักกว่าที่คาดการณ์ ทำให้ระดับของเชื้ออีโคไล (E.coli) เกินระดับความปลอดภัยที่สหพันธ์ไตรกีฬาโลกกำหนดไว้ในการแข่งขัน ที่ 900 CFU ต่อ 100 มิลลิลิตร (Colony Forming Unit หรือ CFU เป็นหน่วยที่ตรวจนับปริมาณจุลินทรีย์ที่แบ่งตัวเป็นกลุ่ม เรียกว่า Colony)

ซึ่งนอกจากสภาพอากาศแล้ว ปารีสยังเป็นเหมือนเมืองเก่าหลายแห่งทั่วโลกที่มีระบบระบายน้ำทิ้งแบบรวม กล่าวคือ น้ำฝนและน้ำเสียไหลผ่านท่อเดียวกัน เมื่อฝนตกหนักหรือตกยาวนานเป็นเวลานาน ท่อจะถึงขีดจำกัด และจากที่น้ำเสียจะไปโรงบำบัด กลับกลายเป็นไหลลงแม่น้ำแทน

โดยในช่วงเดือนพฤษภาคม 2024 ที่ผ่านมานี้ ได้มีการเปิดตัวแอ่งเก็บน้ำใต้ดินขนาดใหญ่ เพื่อกักเก็บน้ำฝนส่วนเกินและป้องกันไม่ให้น้ำเสียไปปะปนกับแม่น้ำแซน ซึ่งความจุของอ่างเก็บน้ำแห่งนี้เทียบเท่าสระว่ายน้ำโอลิมปิก 20 สระรวมกัน

จากการวิเคราะห์ข้อมูลสภาพอากาศของ AP แสดงให้เห็นว่า ปารีส ในปี 2024 มีจำนวนวันที่ฝนตกมากที่สุดอันดับที่ 2 ตั้งแต่ปี 1950 เป็นรองเพียงแค่ปี 2016 และช่วงระยะแล้งในปี 2024 นี้ยาวนานเพียงแค่ 1 สัปดาห์เท่านั้น ในช่วงต้นเดือนกรกฎาคม ขณะที่ในปี 1950-2020 ภายในช่วงเวลาเดียวกันจะมีอย่างน้อย 3 ช่วงที่เป็นระยะแล้ง ซึ่งช่วงระยะแล้งนั้นจะส่งผลดีกับคุณภาพน้ำในแม่น้ำแซนโดยตรง

ผู้จัดโอลิมปิก ปารีส กล่าวว่า หากฝนตกหนัก จนส่งผลกระทบต่อการไหลของแม่น้ำแซนในระหว่างการแข่งขัน ส่วนของการว่ายน้ำในไตรกีฬาจะไม่ใช้สถานที่แห่งนี้ เช่นเดียวกับการแข่งขันว่ายน้ำมาราธอนจะถูกย้ายไปจัดที่ Vaires-sur-Marne Nautical Stadium แทน

อย่างไรก็ตาม ผู้จัดยังคงมองว่าสภาพอากาศที่แห้งมากขึ้นและแสงแดดที่มากขึ้นในเดือนมิถุนายน จะทำให้สถานการณ์ของแม่น้ำแซนดีขึ้นกว่าก่อนหน้านี้ อีกทั้งยังเพิ่มเติมจากการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานอย่างรังสีอัลตราไวโอเลต (UV) จากดวงอาทิตย์ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียในน้ำ

เมื่อวันที่ 13 กรกฎาคม ที่ผ่านมา อเมลี อูเดีย คาสเตรา รัฐมนตรีกระทรวงกีฬาของประเทศฝรั่งเศส พร้อม อเล็กซิส ฮานกินควอนต์ นักกีฬาเหรียญทอง พาราลิมปิก โตเกียว 2020 ได้ลงไปว่ายน้ำในแม่น้ำแซน เพื่อแสดงออกถึงความมั่นใจว่าน้ำในแม่น้ำนั้นมีความสะอาดมากพอที่จะทำการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก 2024

นับถอยหลังในอีกไม่ถึง 2 สัปดาห์ มหกรรมกีฬาโอลิมปิก 2024 กรุงปารีส จะเริ่มต้นขึ้นอย่างเป็นทางการแล้ว คุณภาพน้ำในแม่น้ำแซนยังคงไม่แน่นอน

แดน แอนเจเลสคู CEO ของ Fluidion บริษัทเทคโนโลยีตรวจสอบคุณภาพน้ำ ประจำปารีส และ ลอส แอนเจลิส ได้ให้ความเห็นว่า มีการสังเกตค่าของน้ำในแม่น้ำตั้งแต่มีการปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานของแม่น้ำ แต่คุณภาพของแม่น้ำแซนยังคงเปราะบาง จากการตรวจสอบหลายปีนี้

แอนเจเลสคู เสริมว่า มันยากที่จะคาดการณ์สิ่งที่จะเกิดขึ้นในช่วงปลายเดือนกรกฎาคมนี้ ด้วยการใช้ข้อมูลปีก่อน ๆ เนื่องจากอ่างเก็บน้ำและโครงสร้างพื้นฐานอื่น ๆ ไม่สามารถใช้งานได้อย่างเต็มที่ถึงช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา

“มันยากที่จะบอก การได้เห็นการปรับปรุงที่รวดเร็วขนาดนี้เป็นสัญญาณที่ว่าเรามาถูกทางแล้ว” แอนเจเลสคู ระบุเมื่อช่วงต้นเดือนกรกฎาคม หลังจากที่แม่น้ำแซนได้รับการทดสอบว่ามีความสะอาดมากกว่าหลายสัปดาห์ก่อน

ยังไม่มีข้อสรุปอย่างเป็นทางการว่าในรายการว่ายน้ำมาราธอน และ ไตรกีฬา ในโอลิมปิก 2024 จะได้ใช้แม่น้ำแซนแห่งนี้เป็นเวทีในการแข่งขันหรือไม่ ทั้งทางผู้จัดการแข่งขันและหน่วยงานสนับสนุนต่าง ๆ
ล้วนพยายามอย่างเต็มที่ เพื่อให้แม่น้ำแซน สถานที่แห่งประวัติศาสตร์ ได้เป็นสังเวียนในการประลองกีฬาทางน้ำอีกครั้ง