ชัยชนะของ "มิงค์ สระบุรี" ณัชชารัตน์ วงศ์หฤทัย เหนือ มิตเชลล์ มานน์ มือวางอันดับ 72 ของโลก ถือเป็นความสำเร็จที่ไม่เพียงเขย่าวงการสนุกเกอร์ในเมืองไทย แต่ยังเป็นข่าวดังไปไกลถึงต่างประเทศ เมื่อนักกีฬาหญิงจากบ้านเราสามารถเอาชนะยอดฝีมือที่มีประสบการณ์มากมาย
ผลงานครั้งนี้ของเธอถือเป็นแรงกระตุ้นถึงคำถามที่หลายคนสนใจมาสักพักแล้วว่า นักสนุกเกอร์หญิงสามารถสู้กับนักสนุกเกอร์ชายได้อย่างทัดเทียมมากแค่ไหน เพราะนี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่ผู้เล่นหญิงสามารถเอาชนะผู้เล่นชายในการแข่งขันระดับโลกได้
Main Stand จะพาคุณมาหาคำตอบว่านักสนุกเกอร์หญิงสามารถต่อกรกับนักสนุกเกอร์ชายได้หรือไม่ พวกเธอมีจุดอ่อนอะไร และความหมายที่ยิ่งใหญ่ของชัยชนะสื่อถึงสิ่งใดกันแน่
นักสนุกเกอร์หญิงสู้ผู้ชายไม่ได้จริงหรือ ?
คำถามที่กล่าวว่านักสนุกเกอร์หญิงสามารถขึ้นก้าวมาทัดเทียมนักสนุกเกอร์ชายได้หรือไม่ถือเป็นข้อถกเถียงที่มีการพูดคุยอย่างจริงจังตลอดช่วงสิบปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังจาก World Women's Snooker (WWS) องค์กรที่ดูแลการแข่งขันสนุกเกอร์หญิงทั่วโลก ยืนยันอย่างหนักแน่นว่า การแข่งขันสนุกเกอร์ชิงแชมป์โลก ไม่ใช่ทัวร์นาเมนต์ที่จำกัดเฉพาะนักกีฬาเพศชาย และการแข่งขันนี้ควรเป็นเวทีที่แสดงให้เห็นว่าผู้หญิงและผู้ชายสามารถแข่งขันกีฬาในเวทีเดียวกันได้จริง
ทางฝ่ายจัดการแข่งขันสนุกเกอร์ชิงแชมป์โลกมีการมอบสิทธิ์การเข้าร่วมแข่งขันให้แก่นักสนุกเกอร์หญิงเป็นระยะ โดยในฤดูกาล 2010-11 ได้มีการมอบโควตาไวลด์การ์ดให้กับ รีแอน อีแวนส์ แชมป์โลกหญิง 12 สมัยเข้าสู่การแข่งขันโดยอัตโนมัติ แต่น่าเสียดายที่เธอไม่ประสบความสำเร็จในการแข่งขัน อีแวนส์แพ้รวด 18 นัด แถมยังไม่สามารถผ่านสู่รอบคัดเลือกได้ในฤดูกาลถัดมา
ความล้มเหลวของแชมป์โลกหญิง 12 สมัย บวกกับความจริงที่ไม่มีนักสนุกเกอร์หญิงผ่านรอบคัดเลือกสนุกเกอร์ชิงแชมป์โลกมาตั้งแต่ปี 1995 ส่งผลให้เกิดความเชื่ออย่างแพร่หลายในวงการสนุกเกอร์ว่าถึงอย่างไร "ผู้หญิงก็ไม่สามารถต่อกรกับผู้ชายได้" โดยอดีตนักสนุกเกอร์ชื่อดังที่ก้าวมาเป็นหัวหอกของแนวคิดดังกล่าวคือ สตีฟ เดวิส อดีตผู้เล่นมือหนึ่งของโลกและแชมป์โลกหกสมัย ที่กล่าวอย่างชัดเจนว่าถึงอย่างไรก็ไม่มีทางที่นักสนุกเกอร์หญิงจะสู้กับคู่แข่งเพศชายได้
"เพศชายคือมนุษย์ที่เกิดขึ้นมาพร้อมกับหัวใจที่แน่วแน่และเด็ดเดี่ยว พวกเรามีสมองที่จะหลงใหลสิ่งใดสิ่งหนึ่งอย่างชัดเจน ซึ่งผมไม่คิดว่าจะมีผู้หญิงมากมายนักที่จะมีแนวคิดแบบนี้" สตีฟ เดวิส กล่าวถึงความแตกต่างสำคัญที่ทำให้เขาเชื่อว่านักสนุกเกอร์หญิงไม่อาจต่อกรกับเพศชายได้
"ความตั้งใจอย่างแน่วแน่ที่ผมกำลังพูดถึงนี้คือความตั้งใจที่คุณจะทำอะไรอย่างหนึ่งที่เสียเวลาชีวิตเป็นอย่างมาก ซึ่งนั่นก็คือการหยิบแท่งไม้ขนาดยาวมาแทงลูกสนุกเกอร์ให้ลงหลุมนั่นแหละ ผมคิดว่าผู้หญิงยังขาดความตั้งใจในลักษณะนั้น แต่ผู้ชายอย่างเราเกิดมาเพื่อทำอะไรไร้สาระแบบนี้แหละ"
คำพูดของตำนานแห่งวงการสนุกเกอร์อาจจะฟังไม่เข้าหูใครหลายคนไปเสียหน่อย แต่สิ่งที่ สตีฟ เดวิส กล่าวถือว่ามีความสอดคล้องกับความจริงที่เกิดขึ้นในวงการสนุกเกอร์อยู่ไม่น้อย โดยคนหนึ่งที่ยืนยันเรื่องนี้คือ รีแอน อีแวนส์ เอง โดยเธอได้ย้อนเล่าถึงประสบการณ์ที่เคยลงแข่งขันทั้งที่กำลังตั้งท้องหรือตอนที่มีภาระเรื่องครอบครัวเกิดขึ้นหลังจากนั้น ส่งผลให้เธอไม่สามารถโฟกัสไปกับการเล่นกีฬาเพียงอย่างเดียวได้เหมือนกับเพศชาย
"ฉันคิดว่ามันเป็นเรื่องยากที่ผู้หญิงจะโฟกัสไปกับการเล่นสนุกเกอร์เพียงอย่างเดียว แม้แต่ตัวฉันเองที่มีลูกสาวตัวน้อยรออยู่ที่บ้าน และในหัวของฉันก็คิดถึงแต่เธออยู่ตลอดเวลา" อีแวนส์ กล่าวอย่างตรงไปตรงมาถึงข้อเสียเปรียบของเพศหญิงสำหรับกีฬาสนุกเกอร์
"ฉันคิดว่าบางทีผู้ชายสามารถโฟกัสความสนใจไปยังสิ่งใดสิ่งหนึ่งในช่วงเวลาเดียวได้ บางทีนั่นอาจเป็นข้อได้เปรียบเล็กน้อยที่เกิดขึ้นกับพวกเขา"
คำยืนยันของสุดยอดนักสนุกเกอร์ทั้งเพศชายและหญิงส่งผลให้เราไม่สามารถปฏิเสธได้ถึงความได้เปรียบเสียเปรียบที่เกิดขึ้นระหว่างทั้งสองเพศในกีฬาสนุกเกอร์
อย่างไรก็ตามคำพูดที่ สตีฟ เดวิส เคยกล่าวไว้ว่าจะไม่มีผู้หญิงผ่านรอบคัดเลือกการแข่งขันสนุกเกอร์ชิงแชมป์โลกได้อีกกลับเป็นความท้าทายที่รอคอยให้เหล่านักสนุกเกอร์หญิงพิสูจน์ตัวเอง เพราะในอีกไม่กี่ปีถัดมาเหล่านักสนุกเกอร์หญิงเริ่มพัฒนาผลงานของตัวเองเพื่อลบคำสบประมาท และพิสูจน์ให้เห็นว่านักสนุกเกอร์หญิงก็สามารถต่อกรกับนักสนุกเกอร์ชายได้เหมือนกัน
การต่อสู้ที่มีความหมายมากกว่าชัยชนะ
ชัยชนะที่น่ามหัศจรรย์ของ รีแอน อีแวนส์ เกิดขึ้นในปี 2017 หลังเธอประเดิมเกมแรกของรอบคัดเลือกสนุกเกอร์ชิงแชมป์โลก ด้วยชัยชนะเหนือ โรบิน ฮัลล์ มือวางอันดับ 57 ของโลกในขณะนั้น ด้วยสกอร์ 10-8 เฟรม ซึ่งชัยชนะครั้งนั้นถือเป็นการแข่งขันที่พลิกล็อกมากที่สุดครั้งหนึ่ง เพราะแชมป์โลกหญิงหลายสมัยตกเป็นรองนักสนุกเกอร์ชายจากฟินแลนด์ด้วยอัตราต่อรองถึง 10-1
"นี่คือชัยชนะที่ดีที่สุดในอาชีพของฉัน แน่นอนว่าโรบินเป็นผู้เล่นที่ยอดเยี่ยม แต่ฉันก็รู้สึกว่าตัวเองฟอร์มดีมากตอนแข่ง และถ้าหากฉันจะต้องแพ้เกมนี้ฉันคงรู้สึกเสียใจมากกว่าเกมที่พ่ายแพ้ให้กับเคนเมื่อหลายปีก่อนแน่"
เกมที่อีแวนส์กำลังพูดถึงคือการแข่งขันที่เธอพบกับ เคน โดเฮอร์ตี้ ในการแข่งขันสนุกเกอร์ชิงแชมป์โลกปี 2015 ซึ่งสุดท้ายเธอเป็นฝ่ายพ่ายแพ้ไปอย่างเฉียดฉิว 8-10 เฟรม โดยผลการแข่งขันในนัดดังกล่าวถือเป็นเกมที่นักสนุกเกอร์หญิงใกล้เคียงที่จะเอาชนะนักสนุกเกอร์ชายมากที่สุดในตอนนั้น เพราะในช่วงเวลาเดียวกัน เอ็นจี ออน-ยี เจ้าของแชมป์โลกหญิงสามสมัยถูก ไนเจล บอนด์ อดีตมือวางอันดับ 5 ของโลกเอาชนะขาดลอย 1-10 เฟรม
ผลงานของอีแวนส์ในการแข่งขันสนุกเกอร์ชิงแชมป์โลกจึงแสดงให้เห็นถึงพัฒนาการที่เพิ่มขึ้นของนักสนุกเกอร์หญิงที่แต่เดิมเคยแพ้อย่างเฉียดฉิวกลายมาเป็นการคว้าชัยชนะเหนือนักสนุกเกอร์ชายได้ในที่สุด และถึงแม้ชัยชนะในลักษณะนี้จะเกิดขึ้นแบบนานทีปีหน แต่มันได้ลบล้างความเชื่อที่เคยบอกว่าผู้หญิงไม่มีทางชนะผู้ชายในการแข่งขันสนุกเกอร์ระดับโลกให้หายไปหมดสิ้น
"ตอนที่ฉันมองเห็นสกอร์เท่ากัน 8-8 ฉันได้แต่คิดในใจว่า 'ไม่น่า อย่าเป็นแบบครั้งก่อนเลย' แต่ความจริงคือฉันทำผลงานได้ดี แน่นอนว่าฉันกังวลนิดหน่อย แต่ท้ายที่สุดฉันก็จัดการทุกอย่างได้อยู่หมัด" อีแวนส์ เผยถึงความรู้สึกของเธอในช่วงโค้งสุดท้ายกับ โรบิน ฮัลล์
แม้หลังจากนั้นอีแวนส์จะไม่เคยเอาชนะนักสนุกเกอร์ชายในการแข่งขันสนุกเกอร์ชิงแชมป์โลกรอบคัดเลือกได้อีก แต่ชัยชนะของเธอในปี 2017 ได้กลายเป็นแรงบันดาลใจให้กับนักสนุกเกอร์หญิงที่หวังว่าสักวันหนึ่งเธอจะสามารถก้าวไปยืนอยู่ระดับเดียวกับนักสนุกเกอร์ชายได้ แม้จะต้องเดินหน้าเพื่อสร้างแรงผลักดันในหลายแง่มุม ไม่ใช่แค่การพัฒนาฝีมือนักสนุกเกอร์หญิงในระดับปัจเจกบุคคลเพียงอย่างเดียว
อีแวนส์เคยเปิดเผยถึงเหตุผลหนึ่งที่ทำให้การพัฒนานักสนุกเกอร์หญิงดำเนินไปอย่างล่าช้ากว่าที่ควรจะเป็น นั่นคือความจริงที่ผู้หญิงไม่สามารถซ้อมหนักอย่างผู้ชายได้ เนื่องจากวงการสนุกเกอร์หญิงไม่ได้มีค่าตอบแทนที่คุ้มค่าพอจะทิ้งชีวิตทุกด้านเพื่อผันตัวเป็นนักสนุกเกอร์อาชีพเพียงอย่างเดียว สถานการณ์ของพวกเธอจึงตกอยู่ในภาวะได้ไม่คุ้มเสีย การมองหาชีวิตลู่ทางอื่นเตรียมพร้อมไว้แม้ต้องลดความสำคัญของสนุกเกอร์ในชีวิตลงจึงเป็นเรื่องที่หลีกเลี่ยงไม่ได้
"มีการสนับสุนมากมายอยู่เบื้องหลังการแข่งขันของนักสนุกเกอร์ชาย พวกเขาจึงสามารถหางานพาร์ตไทม์หรือแม้แต่ไม่หางานเสริมควบคู่ไปกับการเล่นหรือฝึกซ้อมสนุกเกอร์เพียงอย่างเดียวได้ แต่สำหรับวงการสนุกเกอร์หญิง มันไม่มีเม็ดเงินหมุนเวียนอยู่ในนั้นเลย" อีแวนส์ กล่าวถึงความจริงที่เกิดขึ้นกับวงการสนุกเกอร์หญิง
แม้ สตีฟ เดวิส จะชี้แจงว่านักสนุกเกอร์หญิงไม่สามารถทุ่มเททั้งชีวิตหรือยอมตายเพื่อกีฬาสนุกเกอร์ได้เหมือนกับเพศชาย และถึงอีแวนส์เองก็เห็นด้วยกับความจริงข้อนี้ แต่บางทีต้นตอของความทุ่มเทที่น้อยกว่าของผู้เล่นหญิงอาจไม่ได้มาจากแค่เพราะพวกเธอมีความแน่วแน่น้อยกว่า หากแต่เป็นเพราะแรงสนับสนุนเรื่องการเงินที่ไม่ทัดเทียมกับวงการสนุกเกอร์ชาย การทุ่มเทฝึกซ้อมนานวันละ 8 ชั่วโมงจึงอาจไม่ใช่ทางเลือกที่ดีสำหรับนักสนุกเกอร์หญิงเท่าใดนัก
ท้ายที่สุดความสำคัญของนักสนุกเกอร์หญิงที่สามารถล้มนักสนุกเกอร์ชายบนเวทีใหญ่คงเป็นการส่งสัญญาณถึงโอกาสที่พวกเธอควรจะได้รับอย่างเหมาะสม หรืออย่างน้อยที่สุดคือได้รับการสนับสนุนในระดับใกล้เคียงกับนักสนุกเกอร์ชายบ้าง เพราะความจริงที่ปฏิเสธไม่ได้คือ สนุกเกอร์ยังเป็นกีฬาที่มีความเป็นชายอยู่มาก (อีแวนส์เองก็เห็นด้วยอย่างมากในเรื่องนี้) การก้าวมาประสบความสำเร็จของนักสนุกเกอร์หญิงหลายคนย่อมทำให้โลกหันมามองพวกเธอในสายตาที่ใส่ใจขึ้นบ้าง
นี่จึงเป็นความท้าทายอย่างมากของนักสนุกเกอร์หญิงทั่วโลกว่าพวกเธอจะสามารถพิสูจน์ตัวเองและทำให้ผู้คนทั่วไปเชื่อว่าพวกเธอสามารถต่อกรกับนักสนุกเกอร์ชายได้อย่างไร เพราะท้ายที่สุดแล้วผลลัพธ์ทั้งหมดจะส่งผลดีต่อตัวนักกีฬาหญิงเอง และการเข้ามามีบทบาทของพวกเธออาจทำให้กีฬาสนุกเกอร์พัฒนาไปไกลกว่าที่เป็นอยู่ได้เช่นกัน
"มันยังคงเกิดขึ้นในทุกวันนี้ และมันทำให้ฉันหงุดหงิดมาก แต่ฉันหวังว่าความสำเร็จของฉันจะพิสูจน์ให้เห็นว่าทุกคนคิดผิด เพราะผู้หญิงก็สามารถเข้าไปเล่นสนุกเกอร์ในคลับเดียวกับผู้ชายได้"
"เรากำลังพยายามส่งเสริมให้ผู้หญิงออกไปเล่นสนุกเกอร์ข้างนอกนั่น หยิบไม้คิวขึ้นมาและพิสูจน์ให้เห็นว่าทุกคนคิดผิด เพราะผู้หญิงสามารถต่อกรกับผู้ชายบนเวทีสนุกเกอร์ได้จริง" อีแวนส์ กล่าวถึงเหตุผลสำคัญที่นักสนุกเกอร์หญิงต้องแข่งขันกับนักสนุกเกอร์ชายในทุกวันนี้
แหล่งอ้างอิง
https://www.ukgamblingsites.com/sports-betting/snooker/women-in-snooker-can-men-women-compete-in-the-same-tournaments/
https://www.nytimes.com/2017/04/06/sports/snooker-prize-money-men-women.html
https://www.bbc.com/sport/snooker/39510641
https://www.womenssnooker.com/about/faqs/
https://www.bbc.com/sport/snooker/27253279
