อากาศที่เปลี่ยนแปลงบ่อยและช่วงฤดูฝนที่กำลังจะมาถึง ส่งผลให้หลายคนเริ่มมีอาการไม่สบาย โดยเฉพาะโรคยอดฮิตอย่าง “ไข้หวัดใหญ่” ที่มักสร้างความกังวลใจให้ใครหลายคน คำถามที่พบบ่อยคือ “ไข้หวัดใหญ่เป็นโรคติดต่อไหม ?” และถ้าเป็นแล้วจะป้องกันไม่ให้แพร่เชื้อได้อย่างไร? ซึ่งคำตอบสั้น ๆ คือติดต่อได้ง่ายมากและการป้องกันเป็นสิ่งสำคัญที่สุด
ไข้หวัดใหญ่แพร่กระจายได้อย่างไร ?
ไข้หวัดใหญ่สามารถติดต่อได้ เป็นโรคติดเชื้อทางเดินหายใจที่เกิดจากเชื้อไวรัส และสามารถแพร่กระจายจากคนสู่คนได้ง่ายและรวดเร็ว โดยเฉพาะในช่วงที่มีการระบาด ซึ่งไข้หวัดใหญ่สามารถติดต่อได้หลายวิธี เช่น
• ผ่านละอองฝอยขนาดเล็กเมื่อผู้ป่วยไอ จาม หรือพูด สามารถแพร่กระจายไปในอากาศได้ในระยะใกล้ ๆ (ประมาณ 1-2 เมตร) และเมื่อคนอื่นสูดหายใจเข้าไปก็จะติดเชื้อได้
• ผ่านการสัมผัส เพราะไวรัสสามารถอยู่บนพื้นผิวต่าง ๆ ได้นานหลายชั่วโมง เช่น ลูกบิดประตู ราวบันได โต๊ะ หรือแม้แต่ธนบัตร เมื่อสัมผัสแล้วนำมือมาขยี้ตา แคะจมูก หรือป้ายปาก ก็มีโอกาสที่เชื้อจะเข้าสู่ร่างกายได้
• ผ่านมือที่ปนเปื้อนเชื้อ หากผู้ป่วยไปสัมผัสหรือจับมือกับคนอื่น เชื้อก็จะถูกส่งต่อไปยังอีกคนได้
กลุ่มเสี่ยงที่ควรเฝ้าระวังเป็นพิเศษ
รู้แล้วว่าไข้หวัดใหญ่ติดต่อไหม อีกสิ่งสำคัญที่ต้องรู้คือ แล้วคนกลุ่มใดบ้างที่ติดเชื้อแล้วอาจมีอาการรุนแรงหรือมีภาวะแทรกซ้อนได้มากกว่าคนทั่วไป ซึ่งได้แก่กลุ่มคนเหล่านี้
• เด็กเล็ก โดยเฉพาะเด็กที่อายุต่ำกว่า 5 ปี
• ผู้สูงอายุที่อายุ 65 ปีขึ้นไป
• ผู้ที่มีโรคประจำตัวเรื้อรัง เช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) และโรคหอบหืด
หญิงตั้งครรภ์
• ผู้ที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ที่ได้รับยากดภูมิคุ้มกัน หรือผู้ป่วย HIV
เมื่อป่วยด้วยไข้หวัดใหญ่ ควรป้องกันการแพร่เชื้ออย่างไร ?
ไข้หวัดใหญ่ติดต่อได้ ดังนั้น ผู้ป่วยควรปฏิบัติตัวอย่างถูกวิธีเพื่อลดโอกาสในการแพร่กระจายเชื้อ ดังนี้
• แยกตัวจากผู้อื่น : งดเดินทางไปในสถานที่แออัด และหากจำเป็นต้องไปทำงานหรือโรงเรียน ควรปรึกษาแพทย์เพื่อขอคำแนะนำในการหยุดพัก เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อในวงกว้าง
• สวมหน้ากากอนามัย : การสวมหน้ากากที่ปิดปากและจมูกอย่างมิดชิดจะช่วยป้องกันไม่ให้ละอองฝอยที่มีเชื้อไวรัสแพร่กระจายออกไปขณะไอ จาม หรือพูด
• ล้างมือให้บ่อยที่สุด : ล้างมือด้วยสบู่หรือเจลแอลกอฮอล์ทุกครั้งที่ไอ จาม หรือสัมผัสสิ่งของสาธารณะ เพื่อกำจัดเชื้อโรคที่อาจปนเปื้อนมา
• ปิดปากและจมูกขณะไอและจาม : ใช้ทิชชูหรือข้อศอกด้านในปิดปากและจมูกทุกครั้งที่ไอหรือจาม และทิ้งทิชชูที่ใช้แล้วลงในถังขยะทันที
• ไม่ใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น : เช่น แก้วน้ำ ช้อน ส้อม หรือผ้าเช็ดตัว
การใส่ใจในรายละเอียดเหล่านี้ จะช่วยลดความเสี่ยงในการแพร่กระจายเชื้อไข้หวัดใหญ่ได้ และยังเป็นการแสดงความรับผิดชอบต่อตนเองและคนรอบข้าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับกลุ่มเปราะบางที่ต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษ