ฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติแอฟริกา AFCON หรือ แอฟริกา คัพ ออฟ เนชั่นส์ (แอฟริกัน เนชั่นส์คัพ ที่แฟนบอลไทยคุ้นเคย) เตรียมเปิดฉากการแข่งขันครั้งที่ 35 ในวันที่ 21 ธันวาคม 2025 นี้ โดยเจ้าภาพ โมร็อกโก จะลงนัดเปิดสนามพบกับ คอโมโรส
แม้ว่าครั้งนี้จะไม่มีชาติใดถูกแบนไม่ให้เข้าร่วมการแข่งขัน แต่ในประวัติศาสตร์ของ AFCON ได้จารึกไว้ว่า มีถึง 6 ชาติที่เคยถูกลงโทษห้ามเข้าร่วมการแข่งขันรายการนี้มาก่อน
หนึ่งในกรณีที่ถูกพูดถึงมากที่สุดคือ โมร็อกโก เจ้าภาพในปีนี้ ทีมราชสีห์แห่งแอตลาสเคยถูกสมาพันธ์ฟุตบอลแอฟริกา หรือ CAF แบนจากการแข่งขัน AFCON ปี 2017 และ 2019 มาแล้ว เหตุถอนตัวจากการเป็นเจ้าภาพเมื่อปี 2015 เพราะกังวลเรื่องการแพร่ระบาดของเชื้ออีโบลา ซึ่งทำให้ CAF สั่งปรับเงินสูงถึง 1 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และแบนพวกเขาถึงสองสมัย
แต่การแบนที่โด่งดังและยาวนานที่สุดคือกรณีของ แอฟริกาใต้ ที่ถูกห้ามเข้าร่วมการแข่งขันฟุตบอลระดับทวีปทั้งหมด เนื่องจากนโยบายการแบ่งแยกสีผิว หรือ Apartheid โดยเจ้าภาพฟุตบอลโลก 2010 เคยถูกแบนโดย CAF ตั้งแต่ปี 1958 ถึง 1992 ส่งผลให้พวกเขาพลาดโอกาสเข้าร่วมการแข่งขันรายการนี้ถึง 18 ครั้ง เนื่องจาก AFCON แข่งขันทุก 2 ปี
อย่างไรก็ตาม สาเหตุหลักของการถูกแบนในยุคหลัง มักมาจากการที่รัฐบาลแทรกแซงกิจการของสมาคมฟุตบอลภายในประเทศ เช่น ในรอบคัดเลือก AFCON 2023 ทั้ง ซิมบับเว และ เคนยา ถูกแบนจากการแข่งขัน เนื่องจากรัฐบาลเข้ามาก้าวก่ายการบริหารสหพันธ์ฟุตบอล เช่นเดียวกับ เซียร์ราลีโอน ที่ถูกตัดสิทธิ์จากรอบคัดเลือกในปี 2019 ด้วยเหตุผลเดียวกัน
ส่วนอีกหนึ่งประเทศที่ถูกลงโทษคือ ชาด ที่พลาดการแข่งขันในปี 2017 ไป หลังจากที่พวกเขาตัดสินใจถอนตัวจากการแข่งขันรอบคัดเลือกกลางคัน
เรื่อง : กิตติพศ เจาตระกูล นักศึกษาฝึกงาน
ที่มา : https://www.sportbible.com/football/football-news/afcon-six-countries-banned-866460-20251211
